Met het signaalpunt kunnen juist niet-zorgpartijen eenzaamheid signaleren

Sinds september 2022 heeft gemeente Terneuzen een ‘Signaalpunt tegen Eenzaamheid’.  Iedereen die zich zorgen maakt om iemand in de omgeving kan eenvoudig en laagdrempelig een signaal doorgeven dat welzijnsorganisatie aan-z vervolgens oppakt. Voor het signaleren is een belangrijke rol weggelegd voor het bedrijfsleven en instellingen in de gemeente, zoals pakketbezorgers, de bibliotheek en een audicien. 

Ook binnen de gemeente Terneuzen speelde de vraag hoe ze eenzaamheid op een maatschappelijk gedragen duurzame manier kon aanpakken. De gemeente heeft samen met onder andere welzijnsorganisatie aan-z een plan van aanpak opgesteld. Eén van de bouwstenen in het plan is signalering. Dat doet de gemeente met het Signaalpunt tegen Eenzaamheid.

Meer dan dertig meldingen in vier maanden tijd

“Sinds we zijn aangesloten bij het Signaalpunt zijn er meer dan dertig meldingen binnengekomen”, vertelt beleidsadviseur bij de gemeente Terneuzen Nina de Koeijer. Een relatief hoog aantal in een korte tijd, want het signaalpunt werd september 2022 gelanceerd, tijdens de Week tegen Eenzaamheid. “De eenzaamheidscijfers binnen onze gemeente liggen een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde. Dat is ook een van de redenen dat we dit zijn gaan doen.”

De gemeente Terneuzen maakt gebruik van het ‘Signaalpunt tegen Eenzaamheid’, een landelijke applicatie van Innoveere. Iedereen kan op de website of in een app een melding doen, die de gemeente – vaak een maatschappelijk of sociaal werker – vervolgens oppakt. “We maken vanwege privacy gebruik van de technische applicatie met bijbehorende verwerkersovereenkomst van het landelijke Signaalpunt”, vervolgt De Koeijer. “En verder geven we er zelf invulling aan.”

“Mensen voelen zich direct gezien”

In Terneuzen zijn vijf maatschappelijk werkers verantwoordelijk voor het oppakken van de signalen. “De maatschappelijk werkers gaan binnen 24 tot 48 uur na de melding op pad. Vaak is er geen telefoonnummer bekend, dus ze gaan echt bij de mensen thuis langs. We merken dat deze outreachende aanpak goed werkt”, vertelt Carine Bentveld. “Mensen voelen zich direct gezien.”

“We merken dat deze outreachende aanpak goed werkt.”

Carine Bentveld ~ aan-z

Bentveld werkt bij welzijnsorganisatie aan-z als regisseur eenzaamheid. Dat betekent dat zij zich fulltime kan richten op de aanpak van eenzaamheid. “Als de maatschappelijk werkers ter plaatse zijn, kijken zij hoe de interventie verder vorm moet krijgen. We merken dat de aanpak van eenzaamheid doorgaans om een langer traject vraagt dan ander soort problematiek. We begeleiden deze mensen vaak dus ook langer dan de standaard drie maanden.”

Contact met ondernemers

De eerste signalering van eenzaamheid komt over het algemeen vaak van zorgprofessionals. Zij weten waar en hoe ze dit moeten melden of begeleiden. Maar het Signaalpunt is er juist ook voor mensen die niet in de zorg werken. Als je je bijvoorbeeld zorgen maakt om iemand uit de buurt, kun je terecht bij het Signaalpunt. “En we zoeken ook de samenwerking met ondernemers op. Zo hebben we bijvoorbeeld goed contact met PostNL”, vertelt Bentveld. Pakketbezorgers komen dagelijks in bijna alle straten van heel Nederland en zien op die manier een hoop mensen.

“We zoeken de samenwerking met ondernemers op. Bijvoorbeeld PostNL.”

Carine Bentveld ~ aan-z

“We merkten dat onze pakketbezorgers zich soms zorgen maken over mensen waar zij komen”, vertelt projectmanager Karina Heslinga van PostNL. “Daarom hebben we hen intern uitleg gegeven hoe ze eenzaamheid kunnen herkennen en signaleren. Dankzij het Signaalpunt kunnen ze hun zorgen ook melden en weten ze dat er iets mee wordt gedaan.” Ook supermarktketen Jumbo is betrokken bij het project. Bijvoorbeeld door speciale kletskassa’s te openen waar de kassières tijd maken voor een praatje met de klanten. Medewerkers van de Jumbo weten door het Signaalpunt nu waar ze terechtkunnen als ze zich zorgen maken.

Om de omgeving te stimuleren een melding te doen, heeft de gemeente een bewustwordingscampagne uitgevoerd. Daarnaast gaat Bentveld langs bij ondernemers om te vertellen over het Signaalpunt en wat zij daarin kunnen betekenen. Dat loopt uiteen van een begrafenisondernemer tot taxicentrale tot bibliotheek. “We werken bijvoorbeeld samen met Beter Horen, want gehoorverlies kan sneller tot isolement en eenzaamheid leiden. Wij trainen verkoopmedewerkers in het signaleren van – beginnende – eenzaamheid. En zij trainen op hun beurt ons weer op het signaleren van gehoorverlies.”

Samen impact maken

De Koeijer en Bentveld zijn blij met de samenwerking tussen de gemeente Terneuzen en aan-z. “Het is fijn dat er iemand zoals Carine werkt, ze heeft zoveel passie voor dit project en kan zich er fulltime op richten”, vertelt De Koeijer. Ze ziet dat er in veel gemeenten vaak wel de wil is om eenzaamheid aan te pakken, maar dat die aanpak vaak versnipperd is. “Het is aan te raden om een team volledig op dit thema te zetten. Zo kun je werkelijk impact maken.”

Meer informatie

Wil je meer weten over hoe gemeente Terneuzen het signaleren heeft aangepakt? Neem contact op met Carine Bentveld, c.bentveld@aan-z.eu. Meer informatie over het Signaalpunt tegen Eenzaamheid kun je krijgen bij René Rentinck van Innoveere, rene@innoveere.nl. Als gemeente samenwerken met PostNL op signaleren van eenzaamheid? Informeer bij projectleider Karina Heslinga van PostNL, karina.heslinga@postnl.nl hoe dat in zijn werking gaat.

Lees het oorspronkelijke bericht op: www.eentegeneenzaamheid.nl